ಸ್ಕೃತಿ-ಹುರಾಣ-ತಂತ್ರ-ಪೂರ್ವಮೀಮಾಂಸ- ಉತ್ತರಮೀಮಾಂಸಾದಿ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಈ ವೇದವಾಗಜ್ಮಯದ ಸುಲಭ ವಿವರಣೆಗಳು. ಇವುಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಅನೇಕ ಆಚಾರ್ಯರಿಂದ ರಚಿತಗಳಾದ ಭಾಷ್ಯ-ಟೀಕ-ಟಿಪ್ಪಣೆಗಲು. ವೈದಿಕ-ಲೌಕಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಭಾಷೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭಾರತೀಯರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ವಾಗಜ್ಮವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೂರು ವಿಧದಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು.

1) ವೇದವಾಗಜ್ಮಯ 2) ವ್ಯಾಸವಾಗಜ್ಮಯ 3) ದಾಸವಾಗಜ್ಮಯ.

ವೈದಿಕ-ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅಪೌರುಶೇಯರೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಶೃತಿಯು ವೇದವಾಗಜ್ಮಯವಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣನೇ ವೇದವ್ಯಾಸರೂಪದಿಂದ ಅವತರಿಸಿ ವೇದಗಳನ್ನು ವಿಭಾಗಿಸಿದನು. ವೇದಾರ್ಥ ನಿರ್ಣಾಯಕಗಳಾದ ಹದಿನೆಂಟು ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಭಾರತವನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದನು. ಇವೆಲ್ಲವು ವ್ಯಾಸವಾಜ್ಮಯಗಳು. (ವ್ಯಾಸಸಾಹಿತ್ಯ)

ವೈದಿಕ ಮತಾಚಾರ್ಯರೆಲ್ಲರೂ ಭಕ್ತಿತತ್ತ್ವವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದವರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪರಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಈಶತ್ವವನ್ನು  ಜೀವನಿಗೆ ದಾಸತ್ವವನ್ನು ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಬೇಕಾಗುವುದು. ಭಕ್ತಿಯ ಭಾವದಿಂದ ಭಾಗಿ ದಾಸಸತ್ವವನ್ನಂಗೀಕರಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಆಚಾರ್ಯರ, ಖುಷಿಗಳ ಜ್ಞಾನಿಗಳ ವಾಜ್ಮಯವೆಲ್ಲವು ದಾಸವಾಜ್ಕಯವಾಗುವುದು.